Le changement climatique est une réalité tangible. La température moyenne mondiale (à la surface de la terre et des océans), par rapport à l’ère préindustrielle, a déjà connu une augmentation de l’ordre de 1,1 °C. Cette augmentation s’explique par les activités humaines qui émettent des gaz à effet de serre. Elle se traduit par la multiplication et l’augmentation de l’intensité des phénomènes extrêmes : vagues de fortes chaleur, précipitations, sécheresses, etc. Les conséquences du changement climatique présentent un défi majeur pour le vivant. L’objectif est de maintenir cette augmentation, à l’horizon 2100, en dessous de 2 °C et si possible en dessous de 1,5 °C par rapport à l’ère préindustrielle. Les efforts sont attendus à toutes les échelles pour permettre de réduire les émissions, atteindre la neutralité carbone et s’adapter afin de construire des futurs désirables.

Changement climatique

Liste des ressources

5609873 100 chicago-author-date default asc toplevel 1
thinking
5609873 V29R6LPQ 1 chicago-author-date 50 default 795 https://teds.univ-rouen.fr/wp-content/plugins/zotpress/
%7B%22status%22%3A%22success%22%2C%22updateneeded%22%3Afalse%2C%22instance%22%3Afalse%2C%22meta%22%3A%7B%22request_last%22%3A0%2C%22request_next%22%3A0%2C%22used_cache%22%3Atrue%7D%2C%22data%22%3A%5B%7B%22key%22%3A%22T5JEXVPB%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A5609873%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22Forster%20et%20al.%22%2C%22parsedDate%22%3A%222025-06-19%22%2C%22numChildren%22%3A1%7D%2C%22bib%22%3A%22%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-bib-body%26quot%3B%20style%3D%26quot%3Bline-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%201em%3B%20text-indent%3A-1em%3B%26quot%3B%26gt%3B%5Cn%20%20%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-entry%26quot%3B%26gt%3BForster%2C%20Piers%20M.%2C%20Chris%20Smith%2C%20and%20Tristram%20Walsh.%202025.%20%26%23x201C%3BIndicators%20of%20Global%20Climate%20Change%202024%3A%20annual%20update%20of%20key%20indicators%20of%20the%20state%20of%20the%20climate%20system%20and%20human%20influence.%26%23x201D%3B%20%26lt%3Bi%26gt%3BEarth%20System%20Science%20Data%26lt%3B%5C%2Fi%26gt%3B%2C%20June%2019%2C%202025.%20%26lt%3Ba%20class%3D%26%23039%3Bzp-ItemURL%26%23039%3B%20href%3D%26%23039%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fessd.copernicus.org%5C%2Farticles%5C%2F17%5C%2F2641%5C%2F2025%5C%2Fessd-17-2641-2025.html%26%23039%3B%26gt%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fessd.copernicus.org%5C%2Farticles%5C%2F17%5C%2F2641%5C%2F2025%5C%2Fessd-17-2641-2025.html%26lt%3B%5C%2Fa%26gt%3B.%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%5Cn%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22newspaperArticle%22%2C%22title%22%3A%22Indicators%20of%20Global%20Climate%20Change%202024%3A%20annual%20update%20of%20key%20indicators%20of%20the%20state%20of%20the%20climate%20system%20and%20human%20influence%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Piers%20M.%22%2C%22lastName%22%3A%22Forster%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Chris%22%2C%22lastName%22%3A%22Smith%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Tristram%22%2C%22lastName%22%3A%22Walsh%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22L%5Cu2019affirmation%20selon%20laquelle%20les%20objectifs%20de%20Paris%20sont%20hors%20d%5Cu2019atteinte%20%28ne%20pas%20d%5Cu00e9passer%201.5%20degr%5Cu00e9%20de%20r%5Cu00e9chauffement%20global%20du%20climat%20entre%20la%20R%5Cu00e9volution%20Industrielle%20et%202100%29%20est%20d%5Cu00e9sormais%20officiellement%20d%5Cu2019actualit%5Cu00e9.%20C%5Cu2019est%20une%20affirmation%20qui%20transparait%20%5Cu00e0%20travers%20une%20%5Cu00e9tude%20sign%5Cu00e9e%20par%20plus%20de%2060%20scientifiques%2C%20dont%20plusieurs%20auteurs%20%28actuels%20et%20anciens%29%20du%20GIEC.%20Voil%5Cu00e0%20ce%20qu%5Cu2019il%20faut%20en%20retenir%20%3A%5Cn%5Cn%20%20%20%20malgr%5Cu00e9%20des%20efforts%20d%5Cu2019am%5Cu00e9lioration%20de%20la%20qualit%5Cu00e9%20de%20l%5Cu2019air%20et%20de%20tentatives%20de%20diminution%20des%20%5Cu00e9missions%20de%20gaz%20%5Cu00e0%20effet%20de%20serre%20dans%20certaines%20r%5Cu00e9gions%20du%20globe%2C%20les%20%5Cu00e9missions%20effectives%20de%20GES%20%20continuent%20d%5Cu2019augmenter%20ann%5Cu00e9e%20apr%5Cu00e8s%20ann%5Cu00e9e.%20Le%20syst%5Cu00e8me%20climatique%20cumule%20toujours%20plus%20de%20chaleur%20et%20le%20for%5Cu00e7age%20radiatif%20se%20renforce.%20Le%20bilan%20%5Cu00e9nerg%5Cu00e9tique%20terrestre%20n%5Cu2019en%20est%20que%20plus%20impact%5Cu00e9.%20Il%20a%20atteint%201%20W%5C%2Fm2%20en%202024%20soit%20%3A%20%2B25%25%20par%20rapport%20%5Cu00e0%202006-2018%20%3B%20et%20un%20doublement%20par%20rapport%20%5Cu00e0%20la%20r%5Cu00e9f%5Cu00e9rence%201970-1980%20%3B%5Cn%20%20%20%20l%5Cu2019accumulation%20d%5Cu2019%5Cu00e9nergie%20dans%20le%20syst%5Cu00e8me%20climatique%20a%20des%20effets%20d%5Cu00e9j%5Cu00e0%20parfaitement%20perceptibles%20%3A%20hausse%20du%20niveau%20des%20oc%5Cu00e9ans%20%28%2B23%20cm%20en%20comparaison%20%5Cu00e0%20l%5Cu2019ann%5Cu00e9e%20r%5Cu00e9f%5Cu00e9rence%201901%29%2C%20se%20traduisant%20par%20une%20augmentation%20moyenne%20de%204mm%20par%20an.%20Le%20r%5Cu00e9chauffement%20du%20climat%20s%5Cu2019acc%5Cu00e9l%5Cu00e8re%20plus%20rapidement%20%3A%20%2B0.27%5Cu00b0C%20par%20rapport%20%5Cu00e0%20la%20r%5Cu00e9f%5Cu00e9rence%202015-2024%20et%20%2B1.36%5Cu00b0C%20en%202024.%20Cette%20augmentation%20croissante%20laisse%20craindre%20que%20nous%20d%5Cu00e9passions%20le%20seuil%2C%20donc%20symbolique%2C%20d%5Cu20191.5%5Cu00b0C%20d%5Cu2019ici%205%20ans.%20Sachant%20que%20ce%20seuil%20a%20%5Cu00e9t%5Cu00e9%20d%5Cu00e9pass%5Cu00e9%20pour%20la%20premi%5Cu00e8re%20fois%20en%202024%2C%20%5Cu00e0%20cause%20de%20l%5Cu2019activit%5Cu00e9%20relativement%20intense%20d%5Cu2019El%20Nino%2C%20entre%20autres%20choses%20%3B%5Cn%20%20%20%20les%20actions%20initi%5Cu00e9es%20%5Cu00e0%20la%20suite%20des%20Accords%20de%20Paris%20n%5Cu2019ont%20pas%20%5Cu00e9t%5Cu00e9%20assez%20efficaces%20et%20n%5Cu2019ont%20pas%20permis%20d%5Cu2019amorcer%20le%20virage%20n%5Cu00e9cessaire%20pour%20changer%20de%20trajectoire.%20C%5Cu2019est%20un%20fait.%20Mais%20comme%20l%5Cu2019a%20rappel%5Cu00e9%20Val%5Cu00e9rie%20Masson-Delmotte%2C%20qui%20a%20particip%5Cu00e9%20%5Cu00e0%20l%5Cu2019%5Cu00e9tude%20%3A%20%5Cu00ab%20la%20suite%20va%20d%5Cu00e9pendre%20des%20choix%20qui%20vont%20%5Cu00eatre%20faits%2C%20et%20il%20est%20possible%2C%20en%20r%5Cu00e9duisant%20fortement%20les%20%5Cu00e9missions%20de%20gaz%20%5Cu00e0%20effet%20de%20serre%2C%20de%20freiner%20le%20r%5Cu00e9chauffement%20%5Cu00e0%20venir%2C%20et%20limiter%20l%5Cu2019ampleur%20des%20risques%20associ%5Cu00e9s%20%5Cu00bb.%20Il%20n%5Cu2019est%20jamais%20trop%20tard%20pour%20arr%5Cu00eater%20de%20faire%20pire.%22%2C%22date%22%3A%2219%5C%2F06%5C%2F2025%22%2C%22section%22%3A%22%22%2C%22language%22%3A%22Anglais%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22https%3A%5C%2F%5C%2Fessd.copernicus.org%5C%2Farticles%5C%2F17%5C%2F2641%5C%2F2025%5C%2Fessd-17-2641-2025.html%22%2C%22collections%22%3A%5B%22V29R6LPQ%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222025-06-25T09%3A43%3A03Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22PMYQPSLV%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A5609873%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22parsedDate%22%3A%222025-07-05%22%2C%22numChildren%22%3A1%7D%2C%22bib%22%3A%22%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-bib-body%26quot%3B%20style%3D%26quot%3Bline-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%201em%3B%20text-indent%3A-1em%3B%26quot%3B%26gt%3B%5Cn%20%20%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-entry%26quot%3B%26gt%3B%26%23x201C%3BNGFS%20Short-term%20Climate%20Scenarios%20for%20central%20banks%20and%20supervisors.%26%23x201D%3B%202025.%20The%20Network%20of%20Central%20Banks%20and%20Supervisors%20for%20Greening%20the%20Financial%20System.%20%26lt%3Ba%20class%3D%26%23039%3Bzp-ItemURL%26%23039%3B%20href%3D%26%23039%3Bfile%3A%5C%2F%5C%2F%5C%2FC%3A%5C%2FUsers%5C%2Ftixieda1%5C%2FDownloads%5C%2FNGFS%2520Short_term%2520scenarios_Presentation_1_pdf-1.pdf%26%23039%3B%26gt%3Bfile%3A%5C%2F%5C%2F%5C%2FC%3A%5C%2FUsers%5C%2Ftixieda1%5C%2FDownloads%5C%2FNGFS%2520Short_term%2520scenarios_Presentation_1_pdf-1.pdf%26lt%3B%5C%2Fa%26gt%3B.%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%5Cn%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22report%22%2C%22title%22%3A%22NGFS%20Short-term%20Climate%20Scenarios%20for%20central%20banks%20and%20supervisors%22%2C%22creators%22%3A%5B%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22Par%20quels%20prismes%20les%20banques%20centrales%20%5Cu00e9valuent-elles%20l%5Cu2019efficacit%5Cu00e9%20des%20plans%20de%20transition%20%3F%20Et%20comment%20incitent-elles%20les%20acteurs%20institutionnels%20%5Cu00e0%20calquer%20leurs%20objectifs%20financiers%20sur%20des%20plans%20de%20transition%20%5Cu00e9cologique%5C%2F%5Cu00e9nerg%5Cu00e9tique%20%3F%20Quelques%20%5Cu00e9l%5Cu00e9ments%20de%20r%5Cu00e9ponse%20sont%20donn%5Cu00e9s%20avec%20le%20rapport%20publi%5Cu00e9%20par%20le%20r%5Cu00e9seau%20des%20banques%20centrales%20et%20superviseur%20%28Network%20for%20Greening%20the%20Financial%20System%20%28NGFS%29%29.%20Cette%20production%20met%20notamment%20en%20lumi%5Cu00e8re%204%20grands%20sc%5Cu00e9narios%20%3A%5Cn%5Cn%20%20%20%20%5Cu00ab%20Highway%20to%20Paris%20%5Cu00bb%20%3A%20le%20premier%20sc%5Cu00e9nario%20serait%20celui%20d%5Cu2019une%20transition%20qui%20se%20met%20en%20place%20progressivement%20sur%20les%20aspects%20%5Cu00e9nerg%5Cu00e9tique%20et%20technologique.%20Petit%20%5Cu00e0%20petit%2C%20les%20recettes%20g%5Cu00e9n%5Cu00e9r%5Cu00e9es%20par%20les%20taxes%20%28carbone%29%20sont%20r%5Cu00e9inject%5Cu00e9s%20et%20utilis%5Cu00e9s%20pour%20subventionner%20des%20projets%20de%20transition.%20La%20hausse%20des%20prix%20de%20l%5Cu2019%5Cu00e9nergie%20est%20compens%5Cu00e9e%20par%20la%20croissance%20%5Cu00e9conomique.%20Citoyens%20et%20acteurs%20institutionnels%20font%20le%20choix%20des%20secteurs%20%5Cu00ab%20verts%20%5Cu00bb%20et%20les%20secteurs%20plus%20polluants%20sont%20d%5Cu00e9laiss%5Cu00e9s%20de%20par%20leurs%20co%5Cu00fbts%20environnemental%20et%20financier%20%3B%5Cn%20%20%20%20%5Cu00ab%20Sudden%20Wake-up%20Call%20%5Cu00bb%20%3A%20les%20pr%5Cu00e9f%5Cu00e9rences%20politique%2C%20financi%5Cu00e8re%20et%20citoyenne%20%5Cu00e9voluent%20brusquement%2C%20se%20tournant%20imm%5Cu00e9diatement%20vers%20les%20secteurs%20%5Cu00ab%20verts%20%5Cu00bb.%20Ce%20virage%20%5Cu00e0%20180%20degr%5Cu00e9s%20est%20compl%5Cu00e8tement%20subi%20par%20la%20soci%5Cu00e9t%5Cu00e9%2C%20notamment%20en%20raison%20d%5Cu2019une%20hausse%20des%20prix%20du%20carbone.%20La%20transformation%20rapide%20du%20contexte%20%5Cu00e9conomique%20mondial%20rend%20les%20march%5Cu00e9s%20financiers%20instables%20et%20la%20valeur%20des%20actifs%20%5Cu2013%20surtout%20ceux%20jug%5Cu00e9s%20comme%20polluants%20et%20donc%20%5Cu00ab%20marrons%20%5Cu00bb%20%5Cu2013%20fond%20comme%20neige%20au%20soleil.%20L%5Cu2019%5Cu00e9conomie%20est%20boulevers%5Cu00e9e%20%3B%5Cn%20%20%20%20%5Cu00ab%20Diverging%20Realities%20%5Cu00bb%20%3A%20dans%20un%20premier%20temps%2C%20les%20%5Cu00e9conomies%20avanc%5Cu00e9es%20%28les%20%5Cu00ab%20pays%20du%20Nord%20%5Cu00bb%29%20m%5Cu00e8nent%20des%20politiques%20favorables%20%5Cu00e0%20la%20neutralit%5Cu00e9%20carbone.%20Cependant%2C%20les%20%5Cu00e9conomies%20les%20plus%20pr%5Cu00e9caires%20subissent%20de%20nombreux%20chocs%20li%5Cu00e9s%20aux%20%5Cu00e9v%5Cu00e8nement%20m%5Cu00e9t%5Cu00e9orologiques%20extr%5Cu00eames%20et%20cela%20n%5Cu2019est%20pas%20sans%20cons%5Cu00e9quence%20sur%20les%20march%5Cu00e9s%20%3A%20les%20chaines%20d%5Cu2019approvisionnement%20en%20sont%20chamboul%5Cu00e9es%2C%20ce%20qui%20impacte%20fortement%20la%20sant%5Cu00e9%20%5Cu00e9conomique%20des%20pays%20les%20plus%20%5Cu00ab%20stables%20%5Cu00bb%20et%20augmente%20les%20co%5Cu00fbts%20de%20la%20transition%20%3B%5Cn%20%20%20%20%5Cu00ab%20Disasters%20and%20Policy%20Stagnation%20%5Cu00bb%20%3A%20dans%20ce%20sc%5Cu00e9nario%2C%20des%20%5Cu00e9v%5Cu00e8nements%20m%5Cu00e9t%5Cu00e9orologiques%20extr%5Cu00eames%20%28dont%20la%20survenue%20est%20accentu%5Cu00e9e%20par%20la%20changement%20climatique%29%20d%5Cu2019une%20ampleur%20cons%5Cu00e9quente%20sont%20observables%20entre%202026%20et%202027.%20Cela%20g%5Cu00e9n%5Cu00e8re%20de%20nombreuses%20%5Cu00ab%20destructions%20de%20capital%20%5Cu00bb.%20Ces%20derni%5Cu00e8res%20sont%20un%20v%5Cu00e9ritable%20choc%20pour%20l%5Cu2019%5Cu00e9conomie%20mondiale%20qui%20plonge%20dans%20l%5Cu2019instabilit%5Cu00e9%2C%20du%20fait%20de%20la%20forte%20perturbation%20des%20liens%20commerciaux%20et%20financiers%20%5Cu00e0%20travers%20le%20monde.%22%2C%22reportNumber%22%3A%22%22%2C%22reportType%22%3A%22%22%2C%22institution%22%3A%22The%20Network%20of%20Central%20Banks%20and%20Supervisors%20for%20Greening%20the%20Financial%20System%22%2C%22date%22%3A%2207%5C%2F05%5C%2F2025%22%2C%22language%22%3A%22Anglais%22%2C%22url%22%3A%22file%3A%5C%2F%5C%2F%5C%2FC%3A%5C%2FUsers%5C%2Ftixieda1%5C%2FDownloads%5C%2FNGFS%2520Short_term%2520scenarios_Presentation_1_pdf-1.pdf%22%2C%22collections%22%3A%5B%22V29R6LPQ%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222025-06-19T12%3A45%3A38Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22VTTR7ASV%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A5609873%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22parsedDate%22%3A%222025-10-05%22%2C%22numChildren%22%3A1%7D%2C%22bib%22%3A%22%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-bib-body%26quot%3B%20style%3D%26quot%3Bline-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%201em%3B%20text-indent%3A-1em%3B%26quot%3B%26gt%3B%5Cn%20%20%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-entry%26quot%3B%26gt%3B%26%23x201C%3BPlan%20National%20d%26%23×2019%3BAdaptation%20au%20Changement%20Climatique.%26%23x201D%3B%202025.%20Minist%26%23xE8%3Bre%20de%20la%20transition%20%26%23xE9%3Bcologique.%20%26lt%3Ba%20class%3D%26%23039%3Bzp-ItemURL%26%23039%3B%20href%3D%26%23039%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fwww.ecologie.gouv.fr%5C%2Fsites%5C%2Fdefault%5C%2Ffiles%5C%2Fdocuments%5C%2FPNACC3.pdf%26%23039%3B%26gt%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fwww.ecologie.gouv.fr%5C%2Fsites%5C%2Fdefault%5C%2Ffiles%5C%2Fdocuments%5C%2FPNACC3.pdf%26lt%3B%5C%2Fa%26gt%3B.%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%5Cn%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22report%22%2C%22title%22%3A%22Plan%20National%20d%27Adaptation%20au%20Changement%20Climatique%22%2C%22creators%22%3A%5B%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22Il%20%5Cu00e9tait%20attendu.%20Le%20Plan%20National%20d%5Cu2019Adaptation%20au%20Changement%20Climatique%20%28PNACC%29%20%5Cu2013%20version%203%20%5Cu2013%20est%20sorti%20lundi%2010%20mars.%20La%20raison%20de%20son%20existence%20tient%20%5Cu00e0%20la%20formule%20popularis%5Cu00e9e%20par%20Christophe%20B%5Cu00e9chu%2C%20ancien%20ministre%20de%20la%20Transition%20%5Cu00e9cologique%20et%20de%20la%20Coh%5Cu00e9sion%20des%20territoires%2C%20%5Cu00ab%20pr%5Cu00e9parer%20la%20France%20%5Cu00e0%20%2B4%20degr%5Cu00e9s%20d%5Cu2019ici%20la%20fin%20du%20si%5Cu00e8cle%20%5Cu00bb.%20Voil%5Cu00e0%20ce%20qu%5Cu2019il%20faut%20en%20retenir%20%3A%5Cn%5Cn%20%20%20%20ce%20nouveau%20plan%20est%20compos%5Cu00e9%20de%2052%20mesures.%20Ces%20mesures%20sont%20organis%5Cu00e9es%20de%20fa%5Cu00e7on%20%5Cu00e0%20couvrir%20tous%20les%20champs%20concern%5Cu00e9s%20par%20d%5Cu2019%5Cu00e9ventuels%20impacts%20li%5Cu00e9s%20au%20changement%20climatique.%20Elles%20sont%20rattach%5Cu00e9es%20%5Cu00e0%20plus%20de%20200%20actions%20cens%5Cu00e9es%20permettre%20une%20mise%20en%20application%20r%5Cu00e9elle%20du%20plan%20d%5Cu2019adaptation%20%5Cu00e0%20court%2C%20moyen%20et%20long%20termes%20%3B%5Cn%20%20%20%20ce%20plan%20se%20territorialise.%20Dans%20chaque%20pr%5Cu00e9fecture%2C%20un%20%5Cu00ab%20r%5Cu00e9f%5Cu00e9rent%20adaptation%20%5Cu00bb%20sera%20nomm%5Cu00e9%20afin%20de%20permettre%20%5Cu00e0%20une%20mission%20%5Cu00ab%20adaptation%20%5Cu00bb%20d%5Cu2019exister%20et%20de%20questionner%20les%20probl%5Cu00e9matiques%20propres%20aux%20diff%5Cu00e9rents%20territoires%20fran%5Cu00e7ais%20%3B%5Cn%20%20%20%20au%20niveau%20des%20financements%20cens%5Cu00e9s%20permettre%20%5Cu00e0%20ce%20plan%20de%20prendre%20vie%2C%20on%20peut%20compter%20%3A%20le%20plan%20Barnier%20%28300%20millions%20d%5Cu2019euros%20pour%202025%29%2C%20le%20fonds%20vert%20%28260%20millions%20d%5Cu2019euros%20de%20cr%5Cu00e9dits%20consacr%5Cu00e9s%20%5Cu00e0%20l%5Cu2019adaptation%29%2C%20les%20financements%20accord%5Cu00e9s%20%5Cu00e0%20l%5Cu2019agence%20de%20l%5Cu2019eau%20%281%20milliard%20d%5Cu2019euros%2C%20dont%2040%25%20seront%20tourn%5Cu00e9s%20vers%20les%20solutions%20fond%5Cu00e9es%20sur%20la%20nature%29%20et%20un%20fonds%20d%5Cu00e9di%5Cu00e9%20%5Cu00e0%20la%20pr%5Cu00e9vention%20du%20retrait-gonflement%20des%20argiles%20%2830%20millions%20d%5Cu2019euros%29.%5Cn%5CnMalgr%5Cu00e9%20l%5Cu2019enthousiasme%20du%20gouvernement%20autour%20de%20cette%20annonce%2C%20le%20Haut%20Conseil%20pour%20le%20Climat%20%28HCC%29%20a%20r%5Cu00e9agi%20dans%20un%20avis%20aux%20propositions%20contenues%20par%20le%20PNACC.%20Parmi%20les%20failles%20recens%5Cu00e9es%20par%20le%20HCC%20%3A%20la%20faiblesse%20juridique%20du%20texte%20%28n%5Cu2019%5Cu00e9tant%20r%5Cu00e9gi%20par%20aucune%20loi%29%20et%20des%20actions%20peu%20impactantes%20et%20trop%20peu%20nombreuses.%20%5Cu00c9l%5Cu00e9ment%20%5Cu00e9galement%20point%5Cu00e9%20par%20le%20conseil%20%3A%20la%20baisse%20de%20dotation%20du%20fonds%20vert%20n%5Cu2019est%20%5Cu00e0%20aucun%20moment%20mentionn%5Cu00e9e%20%281.15%20milliard%20en%202025%20contre%202.5%20en%202024%29.%20Jean-Fran%5Cu00e7ois%20Soussana%20-pr%5Cu00e9sident%20du%20HCC%20%5Cu2013%20conclut%20%3A%20%5Cu00ab%20la%20France%20n%5Cu2019est%20pas%20encore%20pr%5Cu00eate%20%5Cu00e0%20faire%20face%20aux%20cons%5Cu00e9quences%20du%20changement%20climatique%20%5Cu00bb.%22%2C%22reportNumber%22%3A%22%22%2C%22reportType%22%3A%22%22%2C%22institution%22%3A%22Minist%5Cu00e8re%20de%20la%20transition%20%5Cu00e9cologique%22%2C%22date%22%3A%2210%5C%2F05%5C%2F2025%22%2C%22language%22%3A%22Fran%5Cu00e7ais%22%2C%22url%22%3A%22https%3A%5C%2F%5C%2Fwww.ecologie.gouv.fr%5C%2Fsites%5C%2Fdefault%5C%2Ffiles%5C%2Fdocuments%5C%2FPNACC3.pdf%22%2C%22collections%22%3A%5B%22V29R6LPQ%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222025-06-19T10%3A25%3A06Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22UXC5LERK%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A5609873%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22Bejarano-Arias%20et%20al.%22%2C%22parsedDate%22%3A%222024%22%2C%22numChildren%22%3A0%7D%2C%22bib%22%3A%22%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-bib-body%26quot%3B%20style%3D%26quot%3Bline-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%201em%3B%20text-indent%3A-1em%3B%26quot%3B%26gt%3B%5Cn%20%20%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-entry%26quot%3B%26gt%3BBejarano-Arias%2C%20Ingrid%2C%20Carole%20Nehme%2C%20and%20Damase%20Mouralis.%202024.%20%26%23x201C%3BA%20multi-proxy%20stalagmite%20record%20indicates%20a%20shift%20in%20forcing%20of%20twentieth%20century%20drought%20events%20in%20Normandy.%26%23x201D%3B%20%26lt%3Bi%26gt%3BScientific%20reports%26lt%3B%5C%2Fi%26gt%3B%2C%2011.%20%26lt%3Ba%20class%3D%26%23039%3Bzp-DOIURL%26%23039%3B%20href%3D%26%23039%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fdoi.org%5C%2Fhttps%3A%5C%2F%5C%2Fdoi.org%5C%2F10.1038%5C%2Fs41598-024-77674-2%26%23039%3B%26gt%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fdoi.org%5C%2Fhttps%3A%5C%2F%5C%2Fdoi.org%5C%2F10.1038%5C%2Fs41598-024-77674-2%26lt%3B%5C%2Fa%26gt%3B.%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%5Cn%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22journalArticle%22%2C%22title%22%3A%22A%20multi-proxy%20stalagmite%20record%20indicates%20a%20shift%20in%20forcing%20of%20twentieth%20century%20drought%20events%20in%20Normandy%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Ingrid%22%2C%22lastName%22%3A%22Bejarano-Arias%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Carole%22%2C%22lastName%22%3A%22Nehme%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Damase%22%2C%22lastName%22%3A%22Mouralis%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222024%22%2C%22language%22%3A%22Anglais%22%2C%22DOI%22%3A%22https%3A%5C%2F%5C%2Fdoi.org%5C%2F10.1038%5C%2Fs41598-024-77674-2%22%2C%22ISSN%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22%22%2C%22collections%22%3A%5B%22V29R6LPQ%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222024-11-04T16%3A18%3A30Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22GFV8Q7Z9%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A5609873%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22Buffinton%22%2C%22numChildren%22%3A1%7D%2C%22bib%22%3A%22%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-bib-body%26quot%3B%20style%3D%26quot%3Bline-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%201em%3B%20text-indent%3A-1em%3B%26quot%3B%26gt%3B%5Cn%20%20%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-entry%26quot%3B%26gt%3BBuffinton%2C%20Dylan.%20n.d.%20%26%23x201C%3BFrance%202040%26%23x202F%3B%3A%20Explorer%20Les%20Sc%26%23xE9%3Bnarios%20Possibles.%26%23x201D%3B%20Fondation%20Jean%20Jaur%26%23xE8%3Bs%20-%20Editions.%20%26lt%3Ba%20class%3D%26%23039%3Bzp-ItemURL%26%23039%3B%20href%3D%26%23039%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fwww.jean-jaures.org%5C%2Fwp-content%5C%2Fuploads%5C%2F2024%5C%2F08%5C%2Ffrance2040.pdf%26%23039%3B%26gt%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fwww.jean-jaures.org%5C%2Fwp-content%5C%2Fuploads%5C%2F2024%5C%2F08%5C%2Ffrance2040.pdf%26lt%3B%5C%2Fa%26gt%3B.%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%5Cn%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22report%22%2C%22title%22%3A%22France%202040%20%3A%20Explorer%20les%20sc%5Cu00e9narios%20possibles%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Dylan%2C%22%2C%22lastName%22%3A%22Buffinton%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22reportNumber%22%3A%22%22%2C%22reportType%22%3A%22%22%2C%22institution%22%3A%22Fondation%20Jean%20Jaur%5Cu00e8s%20-%20Editions%22%2C%22date%22%3A%22%22%2C%22language%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22https%3A%5C%2F%5C%2Fwww.jean-jaures.org%5C%2Fwp-content%5C%2Fuploads%5C%2F2024%5C%2F08%5C%2Ffrance2040.pdf%22%2C%22collections%22%3A%5B%22V29R6LPQ%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222024-09-03T11%3A26%3A49Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%2268947XF2%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A5609873%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22Cour%20des%20comptes%22%2C%22parsedDate%22%3A%222024-03-12%22%2C%22numChildren%22%3A1%7D%2C%22bib%22%3A%22%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-bib-body%26quot%3B%20style%3D%26quot%3Bline-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%201em%3B%20text-indent%3A-1em%3B%26quot%3B%26gt%3B%5Cn%20%20%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-entry%26quot%3B%26gt%3BCour%20des%20comptes.%202024.%20%26%23x201C%3BRapport%20Public%20Annuel%202024%26%23x202F%3B%3A%20L%26%23×2019%3Baction%20Publique%20En%20Faveur%20de%20l%26%23×2019%3Badaptation%20Au%20Changement%20Climatique%2C%20Volume%202.%26%23x201D%3B%20%26lt%3Ba%20class%3D%26%23039%3Bzp-ItemURL%26%23039%3B%20href%3D%26%23039%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fwww.ccomptes.fr%5C%2Fsites%5C%2Fdefault%5C%2Ffiles%5C%2F2024-04%5C%2FRPA-2024-volume-2_0.pdf%26%23039%3B%26gt%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fwww.ccomptes.fr%5C%2Fsites%5C%2Fdefault%5C%2Ffiles%5C%2F2024-04%5C%2FRPA-2024-volume-2_0.pdf%26lt%3B%5C%2Fa%26gt%3B.%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%5Cn%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22report%22%2C%22title%22%3A%22Rapport%20Public%20annuel%202024%20%3A%20L%27action%20publique%20en%20faveur%20de%20l%27adaptation%20au%20changement%20climatique%2C%20volume%202%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22%22%2C%22lastName%22%3A%22Cour%20des%20comptes%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22reportNumber%22%3A%22%22%2C%22reportType%22%3A%22%22%2C%22institution%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222024-03-12%22%2C%22language%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22https%3A%5C%2F%5C%2Fwww.ccomptes.fr%5C%2Fsites%5C%2Fdefault%5C%2Ffiles%5C%2F2024-04%5C%2FRPA-2024-volume-2_0.pdf%22%2C%22collections%22%3A%5B%22V29R6LPQ%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222024-08-23T08%3A09%3A04Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22ZUB9NFM3%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A5609873%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22Cour%20des%20comptes%22%2C%22parsedDate%22%3A%222024-03-12%22%2C%22numChildren%22%3A1%7D%2C%22bib%22%3A%22%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-bib-body%26quot%3B%20style%3D%26quot%3Bline-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%201em%3B%20text-indent%3A-1em%3B%26quot%3B%26gt%3B%5Cn%20%20%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-entry%26quot%3B%26gt%3BCour%20des%20comptes.%202024.%20%26%23x201C%3BRapport%20Public%20Annuel%202024%26%23x202F%3B%3A%20L%26%23×2019%3Baction%20Publique%20En%20Faveur%20de%20l%26%23×2019%3Badaptation%20Au%20Changement%20Climatique%2C%20Volume%201.%26%23x201D%3B%20%26lt%3Ba%20class%3D%26%23039%3Bzp-ItemURL%26%23039%3B%20href%3D%26%23039%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fwww.ccomptes.fr%5C%2Fsites%5C%2Fdefault%5C%2Ffiles%5C%2F2024-03%5C%2FRPA-2024-volume-1-reduit.pdf%26%23039%3B%26gt%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fwww.ccomptes.fr%5C%2Fsites%5C%2Fdefault%5C%2Ffiles%5C%2F2024-03%5C%2FRPA-2024-volume-1-reduit.pdf%26lt%3B%5C%2Fa%26gt%3B.%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%5Cn%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22report%22%2C%22title%22%3A%22Rapport%20Public%20annuel%202024%20%3A%20L%27action%20publique%20en%20faveur%20de%20l%27adaptation%20au%20changement%20climatique%2C%20volume%201%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22%22%2C%22lastName%22%3A%22Cour%20des%20comptes%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22reportNumber%22%3A%22%22%2C%22reportType%22%3A%22%22%2C%22institution%22%3A%22%22%2C%22date%22%3A%222024-03-12%22%2C%22language%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22https%3A%5C%2F%5C%2Fwww.ccomptes.fr%5C%2Fsites%5C%2Fdefault%5C%2Ffiles%5C%2F2024-03%5C%2FRPA-2024-volume-1-reduit.pdf%22%2C%22collections%22%3A%5B%22V29R6LPQ%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222024-08-23T08%3A07%3A57Z%22%7D%7D%2C%7B%22key%22%3A%22WYVPWKIL%22%2C%22library%22%3A%7B%22id%22%3A5609873%7D%2C%22meta%22%3A%7B%22creatorSummary%22%3A%22Hammani%20et%20al.%22%2C%22parsedDate%22%3A%222024-06-01%22%2C%22numChildren%22%3A1%7D%2C%22bib%22%3A%22%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-bib-body%26quot%3B%20style%3D%26quot%3Bline-height%3A%201.35%3B%20padding-left%3A%201em%3B%20text-indent%3A-1em%3B%26quot%3B%26gt%3B%5Cn%20%20%26lt%3Bdiv%20class%3D%26quot%3Bcsl-entry%26quot%3B%26gt%3BHammani%2C%20Anass%2C%20Lucas%20Hernandez%2C%20Yohanan%20Kasriel%2C%20Marie-Pierre%20Meganck%2C%20Lydia%20Meyer%2C%20Estelle%20Midler%2C%20Quentin%20Perrier%2C%20Ana%26%23xEF%3Bs%20Valance%2C%20and%20Sarah%20Voirin.%202024.%20%26%23x201C%3BTenir%20Le%20Cap%20de%20La%20D%26%23xE9%3Bcarbonation%2C%20Prot%26%23xE9%3Bger%20La%20Population%2C%20Rapport%20Annuel%202024.%26%23x201D%3B%20Haut%20Conseil%20pour%20le%20Climat.%20%26lt%3Ba%20class%3D%26%23039%3Bzp-ItemURL%26%23039%3B%20href%3D%26%23039%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fwww.hautconseilclimat.fr%5C%2Fwp-content%5C%2Fuploads%5C%2F2024%5C%2F06%5C%2FHCC_RA_2024-web-1.pdf%26%23039%3B%26gt%3Bhttps%3A%5C%2F%5C%2Fwww.hautconseilclimat.fr%5C%2Fwp-content%5C%2Fuploads%5C%2F2024%5C%2F06%5C%2FHCC_RA_2024-web-1.pdf%26lt%3B%5C%2Fa%26gt%3B.%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%5Cn%26lt%3B%5C%2Fdiv%26gt%3B%22%2C%22data%22%3A%7B%22itemType%22%3A%22report%22%2C%22title%22%3A%22Tenir%20le%20cap%20de%20la%20d%5Cu00e9carbonation%2C%20prot%5Cu00e9ger%20la%20population%2C%20Rapport%20annuel%202024%22%2C%22creators%22%3A%5B%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Anass%22%2C%22lastName%22%3A%22Hammani%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Lucas%22%2C%22lastName%22%3A%22Hernandez%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Yohanan%22%2C%22lastName%22%3A%22Kasriel%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Marie-Pierre%22%2C%22lastName%22%3A%22Meganck%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Lydia%22%2C%22lastName%22%3A%22Meyer%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Estelle%22%2C%22lastName%22%3A%22Midler%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Quentin%22%2C%22lastName%22%3A%22Perrier%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Ana%5Cu00efs%22%2C%22lastName%22%3A%22Valance%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22author%22%2C%22firstName%22%3A%22Sarah%22%2C%22lastName%22%3A%22Voirin%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22contributor%22%2C%22firstName%22%3A%22Elisa%22%2C%22lastName%22%3A%22Sgambati%22%7D%2C%7B%22creatorType%22%3A%22seriesEditor%22%2C%22firstName%22%3A%22Sylvain%22%2C%22lastName%22%3A%22Mondon%22%7D%5D%2C%22abstractNote%22%3A%22%22%2C%22reportNumber%22%3A%22%22%2C%22reportType%22%3A%22%22%2C%22institution%22%3A%22Haut%20Conseil%20pour%20le%20Climat%22%2C%22date%22%3A%222024-06-01%22%2C%22language%22%3A%22%22%2C%22url%22%3A%22https%3A%5C%2F%5C%2Fwww.hautconseilclimat.fr%5C%2Fwp-content%5C%2Fuploads%5C%2F2024%5C%2F06%5C%2FHCC_RA_2024-web-1.pdf%22%2C%22collections%22%3A%5B%22V29R6LPQ%22%5D%2C%22dateModified%22%3A%222024-08-19T09%3A31%3A06Z%22%7D%7D%5D%7D
Forster, Piers M., Chris Smith, and Tristram Walsh. 2025. “Indicators of Global Climate Change 2024: annual update of key indicators of the state of the climate system and human influence.” Earth System Science Data, June 19, 2025. https://essd.copernicus.org/articles/17/2641/2025/essd-17-2641-2025.html.
“NGFS Short-term Climate Scenarios for central banks and supervisors.” 2025. The Network of Central Banks and Supervisors for Greening the Financial System. file:///C:/Users/tixieda1/Downloads/NGFS%20Short_term%20scenarios_Presentation_1_pdf-1.pdf.
“Plan National d’Adaptation au Changement Climatique.” 2025. Ministère de la transition écologique. https://www.ecologie.gouv.fr/sites/default/files/documents/PNACC3.pdf.
Bejarano-Arias, Ingrid, Carole Nehme, and Damase Mouralis. 2024. “A multi-proxy stalagmite record indicates a shift in forcing of twentieth century drought events in Normandy.” Scientific reports, 11. https://doi.org/https://doi.org/10.1038/s41598-024-77674-2.
Buffinton, Dylan. n.d. “France 2040 : Explorer Les Scénarios Possibles.” Fondation Jean Jaurès – Editions. https://www.jean-jaures.org/wp-content/uploads/2024/08/france2040.pdf.
Cour des comptes. 2024. “Rapport Public Annuel 2024 : L’action Publique En Faveur de l’adaptation Au Changement Climatique, Volume 2.” https://www.ccomptes.fr/sites/default/files/2024-04/RPA-2024-volume-2_0.pdf.
Cour des comptes. 2024. “Rapport Public Annuel 2024 : L’action Publique En Faveur de l’adaptation Au Changement Climatique, Volume 1.” https://www.ccomptes.fr/sites/default/files/2024-03/RPA-2024-volume-1-reduit.pdf.
Hammani, Anass, Lucas Hernandez, Yohanan Kasriel, Marie-Pierre Meganck, Lydia Meyer, Estelle Midler, Quentin Perrier, Anaïs Valance, and Sarah Voirin. 2024. “Tenir Le Cap de La Décarbonation, Protéger La Population, Rapport Annuel 2024.” Haut Conseil pour le Climat. https://www.hautconseilclimat.fr/wp-content/uploads/2024/06/HCC_RA_2024-web-1.pdf.

Changement climatique

Vidéos

Inscription à l'évènement